Chwileczkę. Lądujemy...
W ramach prac Centralnoeuropejskiego Demonstratora Dronów w lutym br. zainicjowano program „DroneLAB Środowisko” mający na celu opracowanie wytycznych dla usługi wykorzystującej Bezzałogowe Statki Powietrzne (BSP) na rzecz działań służących poprawie jakości powietrza.
Na podstawie analizy danych zastanych (desk research) oraz pogłębionych wywiadów z ekspertami i specjalistami określono, że głównymi celami analiz określających jakość powietrza jest:
(Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy) Dyrektywa CAFE, przyjęta przez Parlament Europejski w 2008 roku i poprawnie transponowana przez Polskę w 2013 roku, nakłada na państwa członkowskie Wspólnoty szereg zobowiązań związanych z monitoringiem i poprawą jakości powietrza w tym wprowadza:
Instytucją odpowiedzialną za wdrożenie Dyrektywy w Polsce jest Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
Zgodnie z wytycznymi wpisanymi w Dyrektywie zarówno charakterystyka pomiarów (metodologia) jak i obszary, które podlegają monitoringowi (aglomeracje powyżej 250 tys., gminy powyżej 100 tys. i pozostałe „oddziały”, w tym wypadku województwa) wskazują, że prace nad standardem dla wykorzystania BSP na rzecz ochrony powietrza na terenie jednostek samorządu terytorialnego (JST) nie będą wpisywały się w działania realizowane przez GIOŚ wynikające bezpośrednio z Dyrektywy CAFE.
W związku z ogólnopolskimi oraz lokalnymi działaniami Alarmów Smogowych, a także aktywnemu zaangażowaniu mediów oraz krajowemu programowi Czyste Powietrze, wzrasta świadomość mieszkańców związana z ryzykami dla zdrowia wynikającymi z zanieczyszczenia powietrza. Obywatele oczekują informacji na temat stanu jakości powietrza każdego dnia, w celu uzyskania takich informacji korzystają z różnorodnych urządzeń, aplikacji, narzędzi.
Projekty prowadzone przez instytucje badawcze.
Obecnie inwentaryzacja emisji jest podstawowym instrumentem kontrolnym gminy oraz instytucji strzegących porządku (tj. straż miejska).
Na postawie zebranych danych wykonywana z wykorzystaniem Bezzałogowych Statków Powietrznych usługa mająca na celu poprawę jakości powietrza na terenie JST powinna umożliwiać:
a) Zaplanowanie skutecznych interwencji – przygotowanie odpowiednich instrumentów finansowych – przeprowadzenie diagnozy wskazuje kluczowe obszary (domy) odpowiedzialne za zanieczyszczenie powietrza na danym obszarze, na podstawie zdobytej wiedzy JST może zaproponować skuteczne interwencje (dofinansowanie wymiany pieca czy termomodernizację – synergia z krajowym Programem Czyste Powietrze, ograniczenie ubóstwa energetycznego oraz poprawę jakości powietrza);
b) Doradztwo energetyczne – w tym informacja na temat dostępnych form finansowania wymiany kotła czy termomodernizacji w ramach Programu Czyste Powietrze;
c) Edukację, zmianę postaw mieszkańców – przekazanie informacji na temat wpływu niskiej emisji na zdrowie, wykorzystanie mechanizmu psychologicznego związanego ze świadomością ryzyka nieoczekiwanej kontroli (kontrola palenisk wykonywana przez Straż Miejską metodą tradycyjną umożliwia zbadanie maksymalnie kilkunastu do kilkudziesięciu punktów podczas jednego dnia w zależności od liczby zaangażowanych funkcjonariuszy, kontrola z wykorzystaniem BSP umożliwia zbadanie od 200 do 600 punktów w ciągu dwóch godzin, usługa realizowana jest bardzo szybko i nie pozostawia czasu na wygaszenie paleniska);
d) Narzędzie pomagające w wyegzekwowaniu uchwał antysmogowych i zakazu spalania śmieci (np. Bielsko Biała, Katowice) oraz umożliwiające ograniczenie kosztów kontroli. Wykorzystanie BSP umożliwia weryfikację kilkuset palenisk i przy dobrej kalibracji urządzeń pomiarowych wskazuje z dużą pewnością paleniska, które wymagają zbadania, w których mogło dojść do złamania prawa.
Analiza ekosystemu monitoringu powietrza wskazała na konieczność włączenia do prac „DroneLAB-u Środowisko” kluczowych ekspertów prowadzących prace o podobnym charakterze, w tym:
Celem działań CEDD jest przede wszystkim rozwój branży poprzez m.in. otwieranie nowych rynków. Ochrona powietrza jest wyzwaniem, z którym mierzy się wiele gmin. Dlatego konieczne jest opracowanie założeń usługi, którą gminy same będą chciały sfinansować, bo to będzie dla niech korzystne.
Obecnie drony są już wykorzystywane w kilku miastach na rzecz ochrony powietrza, jako narzędzie pomagające w wyegzekwowaniu Uchwał Antysmogowych i zakazu spalania śmieci (np. Bielsko Biała, Katowice). Analizy dronem skoordynowane są z interwencjami Straży Miejskiej.
By wesprzeć samorządy w działaniach na rzecz poprawy jakości powietrza DroneLAB Środowisko, we współpracy z gronem doświadczonych ekspertów wypracuje zestaw ustandaryzowanych wytycznych dla usługi badania jakości powietrza na terenie jednostek samorządu lokalnego z użyciem BSP. Przeprowadzone loty testowe na terenie Katowic i Elbląga prowadzone przez firmy z branży BSP (Flytronic oraz Pelixar we współpracy z władzami lokalnymi oraz strażą miejską podsumowują sezon grzewczy i posłużą wypracowaniu standardu wysokiej jakości usługi.
Pierwszy etap prac projektowych zakończyły loty testowe wykonane przez dwie niezależne firmy, wykorzystujące dwie różne metodologie – Flytronic oraz Pelixar. Kolejny etap to podsumowujące spotkanie interesariuszy w formie Okrągłego Stołu, w celu omówieniu wyników usług ww. firm na terenie miast Katowice oraz Elbląg.