Od 31 grudnia 2020 roku obowiązują nowe europejskie przepisy dotyczące użytkowania dronów. Od tego czasu w Polsce, w elektronicznym systemie Urzędu Lotnictwa Cywilnego, rejestracji dokonało ponad 50 tys. operatorów. Zarówno nowe regulacje, jak i narzędzie ułatwiające ich stosowanie dla szczególnej kategorii lotów, zostały zaprezentowane podczas webinarium „Przewodnik po analizie ryzyka metodyką SORA”, organizowanego przez Centralnoeuropejski Demonstrator Dronów oraz Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa.
O tym, jak temat jest istotny, świadczyć może obecność ponad 250 uczestników. Duże zainteresowanie tematyką SORA nie może dziwić, gdyż jak wskazują dane prezentowane podczas webinarium przez Pawła Szymańskiego, dyrektora Departamentu BSP w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego, „średnio w elektronicznym systemie ULC pojawia się 250 do 300 nowych rejestracji dziennie”.
Podczas swojej prezentacji dyrektor Szymański scharakteryzował kategorię „szczególną”, dokonując jej podziału ze względu na przypisane do danej kategorii rodzaje zgody na wykonywane loty. Mogą one być wydawane w formie: oświadczeń zgodnych ze standardowym scenariuszem, wniosków o zezwolenie na operację lub w postaci certyfikatu LUC. Podczas spotkania najszerzej omówiony został wniosek o zezwolenia na operację, gdyż to w jego przypadku właśnie wymagana jest analiza ryzyka.
Warto podkreślić, iż ULC nie zaleca by wniosek o zezwolenie na operację dotyczył zasięgu całej Polski, gdyż jest to obszar zbyt duży, by mogła objąć go jedna analiza ryzyka. Dopuszczalne są natomiast wnioski o zgodę na pakiety operacji prowadzonych w zbliżonych warunkach, tj. zbliżonej lokalizacji operacji, kompetencji operatorów czy cech technicznych sprzętu. Wniosek wraz z niezbędną dokumentacją dostępny jest dna www.ulc.gov.pl. Wszelkie pytania należy kierować na adres specificUAS@ulc.gov.pl.
Przewodnik wskazujący, jak dokonać analizy ryzyka metodyką SORA, omówiła Anna Mazur, główny inżynier w Łukasiewicz – Instytucie Lotnictwa. Pani Mazur zwracała uwagę na uszczegółowienie definicji operatora, a także na fakt, iż na jej podstawie przygotowano dwie wersje przewodnika – dla osób fizycznych i prawnych. Przewodnik będzie aktualizowany w oparciu o doświadczenia operatorów, a także ewentualne modyfikacje po stronie EASA.
Pani inżynier omówiła poszczególne etapy analizy – od identyfikacji czy dany typ operacji wpisuje się w konieczność jej wykonania, poprzez wymóg zebrania podstawowych informacji nt. statku powietrznego operatora czy scenariusza operacji. Kolejne wskazywane kroki, to zdefiniowanie bazowej i finalnej klasy ryzyka na ziemi GRC, określenie wstępnej i końcowej klasy ryzyka w powietrzu – ARC z uwzględnieniem mitygacji. Na tej podstawie w dalszej części analizy możliwe jest zdefiniowanie wymagań w zakresie łagodzenia ARC na poziomie taktycznym, przyporządkowanie poziomów SAIL, a także identyfikacja celów bezpieczeństwa na poziomie operacyjnym, określenie obszaru przyległego i przyległej przestrzeni powietrznej, aż po kompleksowe portfolio bezpieczeństwa, podsumowujące kolejne kroki wykonywanej analizy.
Podczas towarzyszącej wydarzeniu sesji pytań i odpowiedzi z udziałem przedstawicieli Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa, Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, uczestnicy skierowali ponad 80 pytań.
Na pytania odpowiadali:
- Paweł Szymański. Dyrektor Departamentu BSP. Urząd Lotnictwa Cywilnego,
- Anna Lubryczyńska-Bochyńska. Specjalista w Departamencie BSP. Urząd Lotnictwa Cywilnego
- Dorota Jaworska. Główny specjalista w Departamencie BSP. Urząd Lotnictwa Cywilnego
- Mikołaj Jarkowski. Dyrektor Centrum Technologii Bezzałogowych, Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa,
- Anna Mazur. Główny inżynier, Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa,
- Piotr Ginter. Inżynier, Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa,
- Rafał Paprocki. Specjalista ds. BSP, kierownik projektu e-SORA POPC, Dział Zarządzania Operacjami BSP Polska Agencja Żeglugi Powietrznej
- Maciej Włodarczyk. Kierownik Działu Zarządzania Operacjami BSP, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej.
W słowie podsumowującym, z ramienia głównego organizatora Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa, Mikołaj Jarkowski. dyrektor Centrum Technologii Bezzałogowych, zapewnił o planach organizacji kolejnych spotkań w oparciu o zdefiniowane podczas współpracy z operatorami przypadki użycia.
Zapraszamy do zapoznania się z materiałami webinarium:
Przewodniki i formularze SORA https://ilot.lukasiewicz.gov.pl/przewodnik-sora/
Prezentacje:
SORA – prezentacja Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa
SORA – prezentacja Urzędu Lotnictwa Cywilnego
Wkrótce dołączymy również opracowanie pn. Najczęściej zadawane pytania, które jest obecnie w przygotowaniu.